عزت نفس در کودکان و نوجوانان
عزت نفس در کودکان و نوجوانان تفاوت چندانی با بزرگسالان ندارد و مفاهیم کلی این دو برای پرورش و افزایش عزت نفس یکی است.
این مورد یکی از موثر ترین عوامل در رشد شخصیت نوجوانان است.
برای ارتقا عزت نفس در فرزند شما لازم است نکاتی که ذکر می شود را به خاطر بسپارید :
برای افزایش عزت نفس باید فرزند خود را به یادگیری مهارت جدید تشویق کنید. این زمان بهترین فرصت یادگیری مهارت های جدیدی که کاربردی هستند را در اختیار فرد قرار می دهد.
در دوره های مختلف توسعه فردی شرکت کنید . از نمونه های این دوره می توان به آموزش فن بیان و سخنوری ، سخصیت شناسی و…. اشاره کرد.
فرزند شما نباید به درس و مدرسه محدود شود. بهتر است اورا در باشگاه ورزشی نیز ثبت نام کنید که با سلامت جسمانی و شادابی درونی که ورزش ایجاد می کند ، عزت نفس فرد افزایش پیدا کند و به خود باوری برسد.
به فرزند خود آموزش دهید که بر مهارت ها و توانایی های خود تکیه کند و با اعتماد به خود مشکلات و چالش های زندگی را پشت سر بگذارد.
برای افزایش حس ارزشمندی در فرزند خود ، به او مسئولیت های جدید بسپارید. این کار باعث شناخت او از ابعاد و توانایی های مختلف خود می شود که در همین راستا اضطراب فرزند شما تا حد مطلوبی نیز کاهش پیدا می کند.
به طور کلی عزت نفس شامل دو عامل است :
- احساس ارزشمند بودن
- احساس توانمند بودن
عواملی وجود دارند که بر عزت نفس نوجوانان تاثیر دارند :
- عوامل فردی
- عوامل اجتماعی
- نوع برخورد و رفتار والدین با فرزند
- ویژگی های مختص والدین
همه ی این عوامل در اختیار و قدرت ما نیست اما دو مورد مرتبط با والدین در دست پدر و مادر است و همین امر سبب می شود که والدین با قدرت اختیار خود بتوانند تاثیر بسزایی در پرورش فرزند خود داشته باشند.
یکی از عواملی که مرتبط با خانواده است ، زمینه اجتماعی است . عوامل مختلفی مانند : وضعیت مالی خانواده ، محیط دینی اجتماع، میزان رفاه و آسودگی خانواده در مقایسه با خانواده های دیگر در زمینه ی اجتماعی قرار می گیرند.
وضع مادی و طبقه اجتماعی خانواده بر عزت نفس فرزند خانواده تاثیر دارد.
یکی از مهم ترین ویژگی های والدین که تاثیر بسزایی در عزت نفس فرزندان دارد ثبات و پایداری احساسات والدین است.
کودکان در سنین پایین ، شناخت کاملی از خود و توانایی هایشان ندارند و همین امر سبب می شود که به ویژگی های رفتاری و شخصیتی والدین و محیط اطرافشان تکیه کنند.
اگر والدین در احساسات خود ثبات و پایداری نداشته باشند پیام هایی که از رفتار آن ها به فرزند می رسد ، مبهم بوده و برای کودک به آسانی قابل ارزیابی و فهم نمی باشد و به همین دلیل فرزند نمی تواند به نتایج قابل اعتماد و اتکایی از توانمندی های خود برسد.
چه دلایلی ممکن است باعث کاهش عزت نفس در نوجوانان شود؟
از عوامل مهم موثر در آن می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فشار اجتماعی
- تجربه ی طرد شدن
- مقایسه شدن با دیگران
- تجربه شکست
- وضعیت فیزیولوژیکی و استاندارد های زیبایی
- مشکلات روحی و روانی
- مشکل داشتن در خودشناسی و مهارت های ارتباطی
بطور کلی باید بدانیم که :
تشویق نوجوانان به برقراری ارتباط خوب با دیگران و به اشتراک گذاشتن افکار، احساسات و نیازهایشان و توجه به آن ها می‌تواند به افزایش عزت نفس نوجوانان کمک کند.
این ویژگی در دوران نوجوانی به یکی از عوامل کلیدی در توسعه شخصی و رشد نوجوانان مبدل می شود.
تقویت هویت شخصی و پذیرش خود برای افزایش عزت نفس در نوجوانان بسیار مهم است.
این شامل تشویق نوجوان برای عقاید و ارزش های شخصی خود او می شود.
